Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru hakkı, 23 Eylül 2012 tarihinde yürürlüğe girdi. Bu tarihten itibaren, siyasetçilerden sanatçılara, işçilerden emeklilere kadar birçok kişi AYM'ye başvurarak haklarını aradı. Geçen on üç yıl içinde bireysel başvuru sayısı 699 bin 773'e ulaştı ve yarım milyondan fazla dava karara bağlandı. Peki, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru nasıl yapılır ve bu başvurular ücretli midir? İşte konuyla ilgili detaylar.
Bireysel Başvuru Hakkından Kimler Yararlanabilir?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında tanınan temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiğini iddia eden herkes, bireysel başvuru yapma hakkına sahiptir. Bu kapsamda, kamu gücü tarafından gerçekleştirilen herhangi bir ihlal iddiası, bireysel başvuru için geçerli bir neden teşkil eder.
Bireysel Başvuru Nereye Yapılır?
Bireysel başvurular, çeşitli yerlerde gerçekleştirilebilir. Bunlar arasında Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru noktası, mahkemeler ve Cumhuriyet Başsavcılıkları ile yurt dışındaki Türkiye temsilcilikleri yer almaktadır. Başvurular, zorunlu olarak başvuruya konu kararları veren mahkemeler aracılığıyla yapılmak zorunda değildir.
AYM Bireysel Başvurusu Ücretli Mi?
Bireysel başvuru, harca tabidir. Başvuru ücreti, Maliye veznelerine yatırılabilir. Ayrıca, başvuru doğrudan Anayasa Mahkemesi'ne yapılıyorsa, başvuru ücreti o anda da ödenebilir. Eğer başvuru harcını ödemekte zorlanıyorsanız, muhtarlıklardan alınan fakirlik belgesi, SGK ve tapu kayıtları gibi belgelerle maddi durumunuzdaki yetersizliği belgelendirerek adli yardım talep edebilirsiniz.
Bireysel Başvuru Formu Nereden Alınır?
Bireysel başvuru formu, Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru noktasından ya da Mahkeme’nin resmi web sitesi olan www.anayasa.gov.tr adresinden temin edilebilir.
Bireysel Başvuru Formuna Hangi Belgeler Eklenmeli?
Bireysel başvuru formuna, iddia edilen ihlale neden olan kararların aslı ya da onaylı örnekleri ile dayanılan delillerin eklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, aşağıdaki belgelerin de eklenmesi önemlidir: kanuni temsilciler aracılığıyla yapılan başvurularda temsilcinin yetkisini gösteren belge, avukat aracılığıyla yapılan başvurularda avukatın yetkililiğine dair belgeler, harcın ödendiğine dair belge, nüfus cüzdanı örneği, yabancı ülke vatandaşları için geçerli kimlik belgesi, tüzel kişiler için temsile yetki belgesi, nihai karar veya işlem tebliğ belgesi, gerekli belgelerin asılları ya da onaylı örnekleri, tazminat talebi varsa bunun belgeleri ve başvuru süresinde yapılamamışsa mazereti ispat eden belgeler.
Bireysel Başvuru Ne Zaman ve Hangi Sürede Yapılmalı?
Bireysel başvurular, idari ve yargısal yolların tamamlanmasının ardından, başvurucu tarafından kararın öğrenilmesiyle başlayarak, başka hak arama yolları kalmamışsa ihlalin öğrenilmesinden itibaren 30 gün içinde yapılmalıdır. Bu süre, başvuru hakkının kullanılması açısından büyük önem taşımaktadır.
