Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafından geliştirilen ve %80 oranında yerli üretimle hayata geçirilen 'CHERI' isimli iki keşif aracı, 2029 yılında Ay'a gönderilmesi planlanıyor. Bu araçlar, yapay zeka desteği ile Ay'ın güney kutbundaki yüzeyde keşif yapacak ve üç boyutlu haritalama gerçekleştirerek bilim dünyasına önemli veriler sunacak.
CHERI Araçlarının Özellikleri
CHERI araçları, otonom olarak hareket edebilen ve birbirleriyle haberleşebilen robotlar olarak tasarlandı. ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, bu yenilikçi sistemin Ay'ın zorlu koşullarında görev yapacağını belirtti. Araçlar, -160 derece ile +80 derece arasında değişen sıcaklıklarda veri toplayarak yüzeyin haritasını oluşturacak. Bu özellikleri ile CHERI, dünyada ilk kez iki adet keşif aracının aynı anda haberleşerek çalıştığı bir misyonun parçası olacak.
Projenin Uluslararası Boyutu
Prof. Dr. Yozgatlıgil, ODTÜ olarak uluslararası bir işbirliği içinde olduklarını ve bu projenin Çin uzay ajansı ile gerçekleştirileceğini ifade etti. 2029 yılında Çin’in iki yüzey aracını, ODTÜ öğrencileri ve öğretim üyeleri tarafından yönetilecek. Projenin geliştirilmesinde yer alan ekip, 50'ye yakın akademik personel ve öğrenci ile birlikte çalışarak bu önemli projeye katkıda bulunuyor. Araçların tüm tasarım ve üretim süreçleri ODTÜ bünyesinde gerçekleştirildi ve yerli kaynaklarla desteklendi.
Uzay Teknolojilerinin Geleceği
Uzay teknolojilerinin, dünya üzerindeki yaşamı destekleme potansiyeline de dikkat çeken Yozgatlıgil, CHERI araçlarının elde edeceği verilerin sadece Ay keşifleri için değil, aynı zamanda yer yüzündeki zorlu koşullarda da kullanılabileceğini vurguladı. Bu araçlar, afet durumlarında arama kurtarma çalışmaları ve savunma sanayisinde de fayda sağlayabilecek şekilde tasarlandı. Ay'a ayak basacak bir sistem olarak Türkiye’nin uzay programındaki ilerlemesini göstermesi açısından büyük bir adım olacak.
Türkiye, kendi uzay aracını Ay’a gönderecek olan ülkeler arasında yer alarak, uluslararası uzay araştırmalarına önemli katkılarda bulunmayı hedefliyor. ODTÜ, bu süreçte ön hazırlıklarını sürdürmekte ve uluslararası standartlarda bir proje gerçekleştirmeyi planlamaktadır.
