Türkiye’de 2012’den bu yana uygulanan Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkı, milyonlarca vatandaşın en çok başvurduğu hukuki yollar arasında yer alıyor. İlk yıl 1342 olan başvuru sayısı, 13 yılda 699 bin 773’e ulaştı. Peki, bireysel başvuru nasıl yapılır, kimler başvurabilir, ücretli mi? İşte tüm detaylar…
Kimler başvurabilir?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve ek protokoller kapsamında güvence altına alınan temel hak ve özgürlüklerin kamu gücü tarafından ihlal edildiğini düşünen herkes Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru yapabiliyor.
Başvuru nereye yapılır?
Başvurular şu merciler üzerinden yapılabiliyor:
AYM bireysel başvuru noktası
Mahkemeler ve Cumhuriyet Başsavcılıkları
Yurtdışındaki Türkiye temsilcilikleri
Başvurunun kararı veren mahkeme aracılığıyla yapılması şart değil.
Başvuru ücretli mi?
Bireysel başvurular harca tabi. Harç, Maliye veznelerine veya doğrudan AYM’ye yapılan başvurularda aynı anda ödenebiliyor.
Gelir durumu yetersiz olanlar, fakirlik belgesi ve SGK kayıtlarıyla adli yardım talepli ücretsiz başvuru yapabiliyor.
Gerekli belgeler
Başvuru formu (www.anayasa.gov.tr adresinden veya AYM’den alınabiliyor)
İhlale neden olduğu belirtilen karar/işlemin aslı veya onaylı örneği
Harç ödendiğine dair belge
Nüfus cüzdanı örneği (yabancılar için kimlik belgesi)
Vekâletname (avukat aracılığıyla başvurularda)
Tazminat talebi varsa zararı gösteren belgeler
Süre sınırı
Bireysel başvuru, tüm yargısal ve idari yollar tükendikten sonra yapılabiliyor.
Kararın öğrenilmesinden itibaren 30 gün içinde başvuru yapılmalı.
Süresi geçen başvurular kabul edilmiyor.
