İstanbul Boğazı'nda 2018 yılında meydana gelen bir gemi kazası, 346 yıllık Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı'nın ciddi şekilde zarar görmesine neden oldu. Vitasprit isimli geminin çarpmasıyla yıkılan yalı, kazadan bu yana yaklaşık yedi yıl boyunca restore edilmeye çalışıldı. Bu süre zarfında, deniz tarafındaki restorasyon süreci tamamlandı ve yalı, yeniden inşa çalışmalarının ilk aşamasını geride bıraktı.
Yalının Restorasyon Süreci
Kaza sonrası, Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı, brandalarla örtülerek korunmaya alındı. Restorasyon çalışmaları çerçevesinde, deniz tarafına kazıklar çakılarak zemin oluşturuldu ve brandalar kaldırıldı. Yalının son durumu, havadan çekilen görüntülerle kamuoyuna duyuruldu. Görüntülerde, yapının duvarlarının yıkılmaması için demirlerle güçlendirildiği ve çatısının yanı sıra cephesinin büyük bir kısmının tamamen yok olduğu dikkat çekti. Ayrıca, yalı içindeki odaların durumu da gözler önüne serildi.
Uzman Görüşleri
Arkeolog Ömer Faruk Yavaşçay, Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı ile ilgili yaptığı açıklamada, yalıda yaşanan durumu eleştirdi. Yavaşçay, "Yalının 1850'li yıllarda 1. Abdülmecid döneminin hekimbaşılarından Hekimbaşı Salih Efendi tarafından satın alındığını belirterek, “Bu yalı, o tarihten itibaren onun ismiyle anılmaya başlandı. Günümüzde hala bu aileye ve torunlarına ait. 2018 yılında meydana gelen büyük gemi kazası sonrası, yalının ön cephesi tamamen yok oldu ve içindeki tarihi eser mobilyalar da büyük zarar gördü. Mahkeme kararı ile yalı sahiplerine 203 milyon Türk lirası tazminat ödenmesine hükmedildi. Ancak, bu yalı 7 yıldır bu durumda olması oldukça üzücü. Burada hızlı bir restorasyon sürecinin başlatılmasını ve İstanbul Boğazı'na yeniden kazandırılmasını bekliyoruz" şeklinde konuştu.
Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı, tarihi ve kültürel değeriyle İstanbul Boğazı'nın önemli simgelerinden biri olarak öne çıkıyor. Zamanla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan bu yapı, restore edilerek hem tarihine sahip çıkılması hem de İstanbul'un kültürel mirasının korunması açısından büyük bir önem taşıyor.
