Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), tedarik zinciri sorunlarının 2023 yılı itibarıyla dünya genelindeki hava yolu şirketlerine 11,3 milyar dolara mal olacağını açıkladı. Bu rapor, havacılık sektöründeki mevcut sıkıntıların ve bu durumun hava yolu şirketleri üzerindeki etkilerinin detaylı bir analizini sunuyor.
Tedarik Zinciri Zorluklarının Etkileri
IATA, yönetim danışmanlığı firması Oliver Wyman ile işbirliği yaparak hazırladığı "Ticari Uçak Tedarik Zincirini Canlandırmak" başlıklı raporunda, uçak ve yedek parça üreticilerinin karşılaştığı sorunların hava yolu sektöründeki maliyetleri nasıl artırdığını ele aldı. Rapora göre, bu tedarik sorunları sadece bu yıl için havayolu şirketlerine 11,3 milyar dolara mal olacak. Maliyetlerin önemli bir kısmı, eski uçakların hizmette tutulmasının getirdiği ek yükten kaynaklanıyor.
Maliyet Kalemleri ve Dağılımı
Raporun verilerine göre, hava yolu şirketlerinin eski uçaklarını işletmeye devam etmesi, 4,2 milyar dolarlık bir ek yakıt tüketimi maliyetine yol açıyor. Bunun yanı sıra, ek bakım çalışmaları için 3,1 milyar dolar harcanırken, bakım kuyruklarında bekleyen motorların kiralanması da 2,6 milyar dolara mal oluyor. Ayrıca, gecikmeleri önlemek amacıyla daha fazla yedek parça bulundurmanın hava yolu şirketlerine 1,4 milyar dolara patlayacağı tahmin ediliyor.
Bakım Harcamalarında Artış Beklentisi
IATA'nın raporuna göre, onarım ve bakım harcamalarının 2023 yılı itibarıyla 120 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu rakamın, 2030 yılına gelindiğinde 150 milyar dolara yükselebileceği öngörülüyor. Bu durum, hava yolu şirketlerinin operasyonel verimliliğini sürdürme çabalarını daha da zorlaştırabilir.
Rekabet ve Tedarikçi Politikaları Üzerine Değerlendirmeler
IATA Genel Direktörü Willie Walsh, hava yolu şirketlerinin filolarını etkin bir şekilde yönetebilmesi için güvenilir bir tedarik zincirine ihtiyaç duyduğunu belirtti. Walsh, günümüzde uçak, motor ve yedek parça temininde yaşanan uzun bekleme süreleri ve öngörülemeyen teslimat tarihlerinin maliyetleri artırdığını ifade etti. Bu durumun, hava yolu şirketlerinin artan tüketici taleplerini karşılama yeteneklerini kısıtladığını vurguladı.
Walsh, ayrıca hava yolu sektörünün küresel ekonomik faaliyetlerin yüzde 3,9'unu desteklediğini ve 86,5 milyon kişiye istihdam sağladığını hatırlatarak, politika yapıcıların bu durumu göz önünde bulundurmaları gerektiğini belirtti. Yedek parça pazarında daha fazla rekabet sağlanması gerektiğini de sözlerine ekledi. Öte yandan, Airbus ve Boeing gibi önde gelen uçak üreticileri, COVID-19 pandemisinin ardından ciddi malzeme ve iş gücü sıkıntılarıyla karşı karşıya kaldı.
