Başkent Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğrencileri, doğal afetlerde kullanılmak üzere geliştirilen uzun ömürlü geleneksel Türk yemekleri projesiyle dikkat çekti. TÜBİTAK tarafından desteklenen projeyle, yemekler dondurularak kurutuluyor ve yıllarca bozulmadan saklanabiliyor.
Yemekler -70 derecede kurutuluyor, besin değeri korunuyor
Proje, öğrenciler Sönmez Kılıç ve Can Onuk tarafından, öğretim üyesi Doç. Dr. İlkay Yılmaz danışmanlığında yürütülüyor. Yöntemin temelini, pişmiş yemeklerin "petri" kaplara yerleştirilip -70 derece vakum ortamında kurutulması oluşturuyor.
Doç. Dr. Yılmaz, bu işlemin yiyeceklerin hem besin değerini koruduğunu hem de mikrobiyolojik olarak güvenli hale getirdiğini belirterek şunları söyledi:
“Yemeklerin dokusu bozulmadan, vitamin ve mineraller kaybolmadan saklanabiliyor. İhtiyaç anında su eklenerek rahatça tüketilebiliyor.”
Gıda güvenliği ve raf ömrü ön planda
Hazırlanan yemekler uygun koşullarda 10 yıla kadar muhafaza edilebiliyor. Projede şu ana kadar 30 farklı geleneksel Türk yemeği bu yöntemle hazırlanmış durumda. Et, tavuk, balık ve bakliyat içeren yemekler ilk sırada yer alıyor.
“Seri üretime geçmek istiyoruz”
Öğrencilerden Sönmez Kılıç, projenin Kahramanmaraş depremlerinden sonra doğduğunu ve afet bölgelerinde daha besleyici ve sağlıklı gıdalar ulaştırmak amacıyla yola çıktıklarını ifade etti.
“Sadece dayanıklı değil, aynı zamanda lezzetli ve besin değeri korunmuş yemekler sunabiliyoruz. Seri üretime geçerek daha fazla kişiye ulaşmayı hedefliyoruz.”
Can Onuk ise çalışmanın yalnızca mutfakla sınırlı olmadığını, aynı zamanda bilimsel yönüyle de dikkat çekici olduğunu söyledi. “Bu projeye yatırım yapılırsa, farklı yemek çeşitleri de geliştirilebilir,” dedi.
Patent süreci ve yatırım görüşmeleri gündemde
Projenin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için patent başvurusu hazırlığı yapıldığı belirtilirken, yatırımcılara da kapıların açık olduğu vurgulandı.
Bu çalışma, hem gıda teknolojileri hem de afet hazırlığı açısından örnek bir model olma potansiyeli taşıyor.
