Türkiye ekonomisi, 2024 yılının ilk çeyreğinde yüzde 5,7 oranında büyüme kaydetti. Bu büyümeye en büyük katkıyı, deprem bölgesindeki çalışmalar ve hızlanan kentsel dönüşüm faaliyetlerinin etkisiyle inşaat sektörü sağladı. İnşaat sektöründe yüzde 11,1'lik bir artış yaşandı. Ayrıca, hanehalkı harcamaları yüzde 7,3 artarak güçlü iç tüketimin devam ettiğini gösterdi. Türkiye'nin milli geliri, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 90 artarak 8,8 trilyon liraya ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan ilk çeyrek Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerine göre, Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,7 büyüme kaydetti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH ise bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,4 arttı. İlk çeyrekte Türkiye ekonomisinin yüzde 5,5 ile 5,7 arasında büyüyeceği tahmin ediliyordu ve bu tahminler gerçekleşti. Yıllık büyüme ise yüzde 3,2-3,4 arasında öngörülüyordu.
Hanehalkı Harcamaları Güçlü Büyüdü
Ekonomistlere göre sıkı para politikasına rağmen, yerel seçim öncesi öne çekilen talep, ilk çeyrekte ekonomik büyümeye önemli katkı sağladı. Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, yılın birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 7,3 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 10,3 oranında yükseldi.
İnşaat Sektörünün Yüksek Katkısı
Deprem bölgesine yönelik harcamalar ve kentsel dönüşüm faaliyetlerinin hızlanmasıyla inşaat faaliyetlerinde ciddi bir artış yaşandı. İnşaat sektörünün büyümeye katkısı yüzde 11,1 oldu. Buna karşılık, finans ve sigorta sektörlerinin performansı yüzde 2 ile geçen dönemlerin gerisinde kaldı.
GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde, 2024 yılı birinci çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak inşaat sektörü toplam katma değeri yüzde 11,1, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 5,5, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5,0, sanayi yüzde 4,9, tarım yüzde 4,6, hizmetler yüzde 4,3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 3,3, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2,8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,5 ve finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 2 arttı.
Milli Gelir İlk Çeyrekte 8,8 Trilyon Lira
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2024 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 90 artarak 8 trilyon 822 milyar 248 milyon TL oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 285 milyar 572 milyon olarak gerçekleşti. Bu dönemde mal ve hizmet ihracatı yüzde 4 artarken, ithalat yüzde 3,1 azaldı.
İşgücü Ödemelerinin Payı Arttı
2024 yılının birinci çeyreğinde işgücü ödemeleri, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 108,4 arttı. Net işletme artığı/karma gelir yüzde 107,8 yükseldi. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 37,8 iken, bu oran 2024 yılı birinci çeyreğinde yüzde 42,0 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 40 iken, 2024 yılı birinci çeyreğinde yüzde 44,2 oldu.
Bu veriler, Türkiye ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde güçlü bir performans sergilediğini ve inşaat sektörünün bu büyümeye önemli katkı sağladığını göstermektedir. İç talep ve hanehalkı harcamalarındaki artış, ekonomik büyümeyi destekleyen diğer önemli faktörler arasında yer aldı. Ancak, finans ve sigorta sektörlerinin performansında görülen düşüş, büyüme üzerinde sınırlı bir etki yaratmıştır.
