Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin sanayi ürün istatistiklerini yayımladı. Verilere göre, Türkiye’de geçen yıl 1 milyon 169 bin 17 otomobil ve 9 milyon 392 bin 251 ev tipi buzdolabı ile dondurucu üretildi. Aynı dönemde girişimlerin üretimden yaptıkları toplam satış, 18 trilyon 800 milyar 473 milyon lirayı buldu. Bu rakam, 2023'te 13,3 trilyon lira, 2022'de ise 8,9 trilyon liraydı.
Gıda ve metal sanayisi satışlarda başı çekti
Sanayi üretiminden yapılan toplam satışların yüzde 14,9'u gıda sanayisine ait oldu. Ana metal sanayisi yüzde 10,7 ile ikinci sırada yer alırken, motorlu kara taşıtları imalatı yüzde 9,3, tekstil sanayisi ise yüzde 6,1’lik pay aldı.
Motorlu taşıt, treyler ve yarı treyler üretiminde en büyük payı alan iller sırasıyla Kocaeli, Bursa ve Sakarya oldu. Bu üç şehir, toplam satış değerinin yüzde 74,1’ini oluşturdu.
Üretimin büyük bölümü orta ve düşük teknolojiden
İmalat sanayisinde satışların sadece yüzde 3,5’i yüksek teknoloji ürünlerinden elde edildi. Düşük ve orta-düşük teknolojili ürünler toplam satışın yüzde 68,4’ünü, orta-yüksek teknoloji grubundakiler ise yüzde 28,1’ini oluşturdu.
Sanayi grupları bazında bakıldığında, ara mallar yüzde 44,6 ile en büyük paya sahipken, dayanıksız tüketim malları yüzde 23,4 ve sermaye malları yüzde 21 oranında katkı sağladı.
Fason üretimde giyim ve tekstil ön planda
İmalat sanayisindeki fason üretim kalemleri incelendiğinde, satış değerinin yüzde 36,4’ünü giyim eşyası oluşturdu. Tekstil ürünleri yüzde 17,4, fabrikasyon metal ürünleri ise yüzde 9,1’lik oranlara sahip oldu.
Geri dönüşümle 2,5 milyon ton ikincil ham madde kazanıldı
Tasnif edilmiş materyallerin geri kazanımıyla, geçen yıl toplamda 2 milyon 456 bin 307 ton ikincil ham madde üretildi. Bunun yüzde 61,7’si metal esaslı atıklardan oluşurken, metal olmayan maddelerin payı yüzde 38,3 oldu.
Sektörel analiz: Otomotiv, beyaz eşya ve güneş paneli dikkat çekti
2024’te üretimi yapılan diğer öne çıkan ürünler arasında 301 milyon tonun üzerinde hazır beton, 1 milyon 204 bin kombi ve 34 milyon 810 bin güneş pili ve paneli yer aldı. Ayrıca 1 milyonu aşkın motosiklet üretildi.
Bu tablo, Türkiye’nin sanayi üretiminde çeşitlilik ve kapasite açısından kayda değer bir genişlemeye işaret ediyor.
