Çin, ABD ile Londra’da yürütülen ekonomik ve ticari görüşmelerde varılan mutabakatın uygulanmasına yönelik anlaşmanın sonuçlandığını açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan duyuruda, 9-10 Haziran'daki Londra buluşmasının ardından taraflar arasında süren teknik temasların tamamlandığı ve mutabakatın hayata geçmesi için detayların netleştirildiği bildirildi.
Çin ihracat denetimi yapacak, ABD bazı kısıtlamaları kaldıracak
Anlaşma kapsamında Çin, stratejik ürünlerin ihracatı için yapılan başvuruları gözden geçirme ve onaylama sözü verirken, ABD ise bu adımlara karşılık olarak bazı ticari kısıtlamaları kaldıracağını taahhüt etti. Her iki taraf da, 5 Haziran’da iki ülke liderleri arasında yapılan telefon görüşmesinde varılan uzlaşıya bağlı kalınacağı yönünde taahhütlerde bulundu.
Çin tarafı açıklamasında, istişare mekanizmasının “yanlış anlamaları azaltmak ve sürdürülebilir bir ilişki inşa etmek” için aktif olarak kullanılacağını vurguladı.
Tarifeler geride kaldı, yeni aşama başlıyor
Hatırlanacağı üzere, 2023-2024 döneminde ABD ve Çin arasında tırmanan ticaret savaşında karşılıklı gümrük tarifeleri rekor seviyelere ulaşmıştı. ABD, Çin’e uyguladığı tarifeleri yüzde 145’e kadar yükseltirken, Çin de ABD ürünlerine yüzde 125’e varan oranlarda vergi koymuştu.
Cenevre’de 10-11 Mayıs 2024’te yapılan görüşmelerle başlayan yumuşama süreci, tarafların vergileri 90 günlüğüne düşürmesiyle ilk olumlu sinyallerini vermişti. 14 Mayıs itibarıyla ABD’nin tarifesi yüzde 30’a, Çin’in tarifesi ise yüzde 10’a çekilmişti.
Yapay zekâ ve nadir metaller gerilim noktası olmaya devam ediyor
Ancak taraflar arasında gerilim tamamen sona ermiş değil. ABD, Çin’in nadir toprak elementlerinin ihracatına getirdiği kısıtlamaları kaldırmamasını eleştirirken, Pekin tarafı ise Washington’un yapay zekâ çipleri ve kritik yazılımların ihracatını durdurmasını karşılıklı güveni zedeleyen bir adım olarak görüyor.
ABD'nin, Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal etmesi ve Çin Komünist Partisi bağlantılı kişi ve kurumlara yönelik önlemleri, taraflar arasında siyasi düzeyde de tansiyonu artırmış durumda.
Londra görüşmeleri sonrası yeni denge aranıyor
İngiltere’nin başkenti Londra’da 9-10 Haziran’da yapılan yeni tur müzakereler, iki ülkenin son dönemdeki en somut ve yapıcı görüşmesi olarak değerlendiriliyor. ABD Başkanı Donald Trump, görüşme sonrası yaptığı açıklamada ABD'nin Çin'e yüzde 55 oranında tarife uygulayacağını açıklasa da Çin tarafından bu oran henüz doğrulanmadı.
Ticaret uzmanları, Londra’daki uzlaşmanın geçici değil, kalıcı bir normalleşmenin temelini oluşturabileceğini belirtiyor.
