Kişi uykudayken, genellikle uyku sırasında kasların gevşemesi gereken REM (Hızlı Göz Hareketleri) aşamasında bir tür uyanıklık durumuyla karşı karşıya kalır. Bu durumda kişi bilinçli bir şekilde uyanık olmadığı halde çevresinde olanları hissedebilir veya görebilir, aynı zamanda bedeni hareket ettiremez ve nefes almakta zorlanabilir. Karabasan sırasında kişi genellikle korku, baskı altında olma, boğulma hissi gibi duygular yaşayabilir.
Karabasanın nedenleri tam olarak net değil ancak bazı faktörler etkili olabilir:
-
Uyku düzenindeki bozukluklar: Düzensiz uyku programı, aşırı yorgunluk, stresli dönemler veya uyku eksikliği karabasanı tetikleyebilir.
-
Psikolojik faktörler: Anksiyete, stres, travma gibi psikolojik etmenler karabasanın ortaya çıkmasında rol oynayabilir.
-
Diğer tıbbi durumlar: Bazı tıbbi durumlar veya ilaçlar karabasanı tetikleyebilir. Örneğin, uyku apnesi, bipolar bozukluk, panik atak gibi durumlar karabasanı tetikleyebilir.
Karabasanın altında yatan sebepler genellikle bireyseldir ve herkes için farklılık gösterebilir. Eğer karabasan sık sık tekrarlıyorsa veya hayat kalitesini etkiliyorsa bir uzmana danışmak faydalı olabilir. Uyku uzmanları veya psikologlar, karabasanın altında yatan nedeni belirleyebilir ve uygun tedavi seçeneklerini önerebilirler.